Synthese pilots inburgering
Gemeenten hebben zich de afgelopen tijd voorbereid op de invoering van de nieuwe Wet inburgering per 1 januari 2022. Om gemeenten te ondersteunen bij de implementatie en verdere ontwikkeling van het eigen beleid en de uitvoering van de Wet inburgering, hebben De Beleidsonderzoekers een synthesestudie uitgevoerd. Deze synthesestudie biedt inzicht in de factoren die kunnen bijdragen aan een succesvol inburgeringstraject. Ook zijn negen uitvoeringsvraagstukken voor gemeenten opgenomen die om extra aandacht vragen.
We kunnen een aantal rode draden identificeren voor een succesvol inburgeringstraject. Het gaat op hoofdlijnen om de volgende aspecten:
- Met een praktijkgerichte aanpak, waarbij theoretisch leren in de klas en leren in de praktijk zijn gecombineerd, zijn goede ervaringen opgedaan. Het heeft bijgedragen aan een verbetering van de taalbeheersing en de zelfredzaamheid van deelnemers en het bleek een bron van motivatie te zijn. Maatschappelijke thema’s vormden de rode draad door het hele programma.
- In een duaal traject combineren inburgeraars het leren van de taal met participeren. Duale trajecten hebben bijgedragen aan het verbeteren van de taalvaardigheid van deelnemers, op voorwaarde dat de werkplek voldoende taalrijk is. Ook zijn werknemersvaardigheden en algehele zelfredzaamheid verbeterd.
- Intensieve, persoonlijke begeleiding wordt gezien als belangrijke succesfactor. De begeleidingsbehoefte van inburgeraars is namelijk groot. Zij hebben behoefte aan een vast aanspreekpunt waar zij terecht kunnen met hun vragen.
- Een goed passend inburgeringstraject draagt bij aan de opbrengsten ervan en heeft een positieve invloed op de motivatie van inburgeraars. Er is ruimte voor maatwerk door een indeling in kleinere (sub-)groepen te maken en op die manier te differentiëren naar bijvoorbeeld niveau of leerbehoefte.
- Belangrijke randvoorwaarden zijn goede en duidelijke communicatie met inburgeraars, kinderopvang en vervoer van en naar leslocaties.
Daarnaast blijkt uit de synthesestudie dat er ook aspecten van de inburgering zijn die in de uitvoering van de nieuwe wet extra aandacht van gemeenten vragen. Daarom hebben we voor gemeenten negen uitvoeringsvraagstukken geformuleerd (zie hoofdstuk 8 van het rapport). We lichten hier een aantal aspecten uit:
- Het kost tijd, meerdere gesprekken en goede gespreksvaardigheden om de relevante informatie over de inburgeraar boven tafel te krijgen. Daarom is behoefte aan tussentijdse aanpassing van het persoonlijke plan inburgering en participatie (PIP).
- Een belangrijk knelpunt bij het financieel ontzorgen was het overbruggen van de maanden tot de eerste storting van de landelijke toeslagen.
- Het is zoeken naar een goede balans in de begeleiding van inburgeraars tussen enerzijds praktisch helpen en zaken regelen, en anderzijds het leerproces van inburgeraars stimuleren door hen zelf dingen uit te laten zoeken zodat zij zelfredzamer worden. Dat geldt voor de begeleiding in het algemeen en voor het financieel ontzorgen.