Jongeren bereiken en activeren
Op 8 maart 2022 verzorgden De Beleidsonderzoekers in opdracht van het ministerie van SZW een webinar over het in beeld brengen van jongeren tussen de 23 en 27 jaar die niet participeren in onderwijs, geen werk hebben en geen uitkering hebben. Het webinar werd bijgewoond door ruim 100 geïnteresseerden vanuit diverse gemeenten in Nederland.
Jongeren tussen de 23 en 27 jaar kunnen voor de overheid ‘buiten beeld’ raken. Zij hebben dan geen werk, volgen geen (publiek bekostigde) opleiding en ontvangen geen uitkering. Deze jongeren hebben een kwetsbare positie in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Hoe langer ze uit beeld zijn van het onderwijs, werkgevers en gemeente, hoe meer kans op problemen in hun dagelijks leven.
Jongeren buiten beeld zijn een moeilijk te bereiken doelgroep, gemeenten hebben vaak geen goed zicht op deze jongeren. Om deze jongeren in beeld te brengen heeft het Inlichtingenbureau in opdracht van het ministerie van SZW daarom enkele jaren geleden de tool ‘Jongeren in beeld’ geïntroduceerd. Gemeenten kunnen gebruik maken van deze tool. Dit betekent dat ze een maandelijkse update ontvangen met gegevens van jongeren, in de leeftijdscategorie van 23 tot 27 jaar zonder startkwalificatie, die buiten beeld lijken te zijn. Deze gegevens zijn te gebruiken om jongeren in beeld te brengen.
Sommige gemeenten vragen zich af of zij, gezien de AVG, de jongeren buiten beeld die ouder zijn dan 23 jaar, proactief mogen benaderen. Dat is wel degelijk mogelijk. De grondslag hiervoor ligt in de Participatiewet, waarin staat dat gemeenten jongeren zonder startkwalificatie gericht kunnen benaderen om begeleiding naar leer-werktrajecten aan te bieden. Eenmaal in gesprek met de jongere, kan dan ook bekeken worden of andere vormen van begeleiding nodig zijn, zoals psychische hulp, schuldverlening enzovoorts.
Er is geen ‘quick fix’ om jongeren buiten beeld te bereiken en activeren. Jongeren buiten beeld bereiken en activeren gaat met vallen en opstaan, en het kan gebeuren dat een jongere die een positieve ontwikkeling doormaakt, mindere momenten ervaart en op een begeleider moet terugvallen. De begeleider moet hier ruimte voor (willen) maken. Het geloof in eigen kunnen van de jongere is een eerste aandachtspunt. Passende ondersteuning kan de jongere activeren en biedt hen zo meer kansen op de arbeidsmarkt. Immers uit de interviews die we voor dit onderzoek hebben uitgevoerd blijkt dat ook deze groep jongeren uiteindelijk als doel heeft de 3 w’s (wonen, werken, wederhelft) te hebben. Het allerbelangrijkste bij het bereiken en activeren van jongeren is maatwerk. Per jongere moet de begeleider de juiste aanpak kiezen. In het rapport staan meer tips om de jongeren te bereiken en activeren.
